KAYIP KAÇAK BEDELİ DAĞITIM ŞİRKETİNCE ALINMAYA DEVAM EDECEK…
Bir dönem elektrik faturalarına yansıtılan kayıp ve kaçak bedeli adı altında tahsil olunan paraların tekrar dağıtım şirketlerinden alınması noktasında on binlerce başvurular yapılmıştı. Başlangıçta alacak talepleri elektrik aboneleri yani tüketiciler lehine sonuçlanmı ve tüketiciler de geriye dönük bu kesilen paraları almışlardı.
Daha sonra on binlerce başvuruyu yasal düzenleme ile ortadan kaldırmak için 4 Haziran 2016 tarihinde ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NDA değişiklik yoluna gidildi. Bu düzenlemede de “…teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin maliyetler dağıtım tarifelerinde yer alır ve tüketicilere yansıtılır..” cümlesi yer aldı. Bu düzenleme tüketiciler aleyhine olduğundan, dava ve hakem heyeti başvuruları azaldı. Ancak, bu konu T.C.Anayasası’na aykırı olduğu iddiası ile Cumhuriyet Halk Partisi ile bir çok yerel mahkeme de somut norm denetimi yolu ile Anayasa Mahkemesi’ne başvurdular. Ancak, T.C. Anayasa Mahkemesi de 15.02.2018 tarihli sayısında yer alan kararında bu düzenlemeyi Anayasa’ya aykırı bulmadı….
Anayasa Mahkemesi’nin kararında şu ifadelere yer verildi:
Elektrik enerjisinin kaliteli, sürekli, kesintisiz bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulabilmesi için elektriğin üretiminden tüketicilere sunulması aşamasına kadar oluşan maliyetlerin karşılanması gerekmektedir. Bu bağlamda kayıp-kaçak bedeli ile diğer bedellerin tarifeler kapsamında birer maliyet kalemi kabul edilerek tüketicilerden tahsil edilmesinde kamu yararı bulunmaktadır.
Dolayısıyla kanun koyucu tarafından mevcut kanun hükmünün farklı yorumlanmasından kaynaklanan ihtilafları gidermek amacıyla yapılan düzenlemenin söz konusu ihtilaf nedeniyle açılmış ve düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla henüz sonuçlanmamış dava ve başvurular hakkında da uygulanmasını öngören ve hak arama özgürlüğüne bir sınırlama getirmeyen kuralın Anayasa’ya aykırı bir yönü bulunmamaktadır.
Bu durumda ne olacak? Anayasa Mahkemesi’nin imza attığı bu karar sonrası artık tüketiciler, elektrik faturasında kayıp kaçak bedelini ödemeye devam edecek. AYM’nin bu kararı kayıp kaçak bedelinin geriye dönük olarak on yıl süreyle hesaplanarak iadesine ilişkin açılan davaların da düşecektir. Yani daha önce yargı kararıyla parasını geri alanlar, aldığı parayı elektrik kurumuna iade etmek zorunda da kalabilecekler…
İptali istenen madde ise şu şekilde idi:
Kanun Numarası : 6446
(Değişik: 4/6/2016-6719/21 md.) Dağıtım tarifeleri: Dağıtım şirketleri tarafından hazırlanacak olan dağıtım tarifeleri, elektrik enerjisinin dağıtım sistemi üzerinden naklinden yararlanan tüm gerçek ve tüzel kişilere eşit taraflar arasında ayrım gözetmeksizin uygulanacak hizmetlere ilişkin fiyatları, hükümleri ve şartları içerir. Dağıtım tarifeleri; dağıtım sistemi yatırım harcamaları, sistem işletim maliyeti, teknik ve teknik olmayan kayıp maliyeti, kesme-bağlama hizmet maliyeti, sayaç okuma maliyeti, reaktif enerji maliyeti gibi dağıtım faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetleri karşılayacak bedellerden oluşur. Dağıtım şirketlerinin tarifelerine esas alınacak teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin hedef oranlar bu kayıpları düşürmeyi teşvik edecek şekilde Kurul tarafından belirlenir. Kurulca belirlenen hedef oranlarını geçmemek kaydı ile teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin maliyetler dağıtım tarifelerinde yer alır ve tüketicilere yansıtılır. Teknik ve teknik olmayan kayıplara ilişkin hedef oranlarının tespiti ve değiştirilmesi ile oluşacak maliyetin tarifelerde yer alması ve tüketicilere yansıtılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından düzenlenir.