Baba filminin baş karakteri Vito Corleone’nin memleketi olan Corleone kasabasını ziyaret etmek isteyen birinin hangi adaya gitmesi gerekir?
Cevap: Sicilya
Sicilya Özerk Bölgesi İtalya Yarımadasının güneybatısında bulunan Sicilya adasının özel statülü yerel idaresidir. Başkenti Palermo’dur. Sicilya’nın özel statüsü 1948 “İtalyan Cumhuriyeti Anayasası”‘nda bulunmaktadır
Gelmiş geçmiş en büyük mafya filmi Baba’da aslında Sicilya’nın şimdiye kadar gördüğü en büyük mafya babası Bernardo Provenzano’nun hikâyesi anlatılıyor. İtalyan Mafya Konseyi “Cosa Nostra”nın başında uzun yıllardır o var. Polis defalarca öldüğü sanılan ama tekrar ortaya çıkan “Görünmez Adam” karşısında yıllardır aciz. Birazdan, yaşayan “gerçek Godfather”ın öyküsünü okuyacaksın, kendine çeki düzen ver!
31 Ocak 1933’te Sicilya’nın küçücük bir köyünde doğdu Bernardo Provenzano. Ama yıllar sonra dünyanın belki de en meşhur koyü olacak bir yerde: Corleone’de… Son 100 yıldır “İtalyan Mafya Konseyi” Cosa Nostra’nın başında hep Corleonesi’ler var. 100 yıldır tüm Godfather’lar Corleonesi, yani Corleone’li…
10 yaşına kadar doğduğu köydeki okuluna düzenli olarak devam eden, derslerine çalışan, küçük sıradan bir çocuktur Bernardo. Ta ki babası öldürülene dek… Okuldan ayrıldığı gibi, “kardeşim” diye tabir ettiği en yakın arkadaşı Salvatore “Toto” Riina ile birlikte mafyaya katılır. “Doktor” adıyla nam salmış Michelle Navarra’nın ailesinin ferdi olurlar.
İki küçük eleman kısa sürede Navarra’nın gözüne girerler. Bernardo sakinliği, güçlü yapısı ve görevlerini eksiksiz yapması ile… Toto ise çok konuşması, konuştuğu kişileri sindirmesi ve ani sinirliliğiyle “Doktor”un gözde elemanları olurlar. Bernardo ve Toto 17 yaşına geldiklerinde ilk ciddi sorumluluklarını alırlar. Navarra’nın büyük çiftliklerden haraç toplayan sağ kolu Luciano Leggio’nun korumalığını üstlenirler. Geleceğin en gaddar iki mafya babası yavaş yavaş yetişmektedir.
Kendisine haraç vermeyenleri testereyle baştan aşağı ikiye ayırıp toprağa gömmesiyle “Traktör” lâkabını alır Bernardo. İkili artık çok korkutucu bir üne sahiptirler. O dönemki patronu Leggio, “Bir tavuk beynine sahip ama bir melek gibi öldürüyor” der Bernardo için. Bahsi geçen melek tabii ki Azrail’dir.
Yıllar sonra, eski Palermo savcılarından Piero Grasso, Provenzano’nun hayat hikâyesini kaleme alır. Kitaba göre Porvenzano’nun en önemli özelliği, kendisini hiçbir konudan haberi olmayan aptal biri gibi gösterme uzmanlığı… Yıllarca “aptalı oynayarak” karşısındakilerin ona güvenmesini sağlar ve konuştuğu herkesten istediği bilgiyi alır.
Kadrosunda iki “psikopatı”, Provenzano ve Riina’yı barındıran Leggio, zamanla o kadar güçlenir ki “Doktor” namıyla anılan Navarra’yı tehdit eder hale gelirler. Navarra bu tehditin farkına vararak Leggio’yu tasfiye etmeye karar verir. Adamlarına, Leggio’nun ölümünün ardından kalacak payın aralarında bölüştürüleceğini söyler. Issız bir gecede Piano Della Scala adındaki çiftliğinde Navarra’nın kurduğu pusuya düşen Leggio bu tuzaktan ufak yaralarla kurtulur. Kaçmasına yardım eden ise Riina ve Provenzano’dur. Provenzano herhangi bir aksi durumda kaçabilmek için çiftliğin altına bir tünel kazdırmıştır. Ve bu tünel hayatlarının kurtulmasını sağlar.
Şimdi vuruş sırası Leggio’dadır. Polermo’nun en güçlü ailelerinden biri olan Greco’ların desteğini alan Leggio, Provenzona ve Riina’nın önderliğinde bir intikam timi kurar. 1958 yılının soğuk bir Kasım gecesi Navarra’yı Palermo’da katıldığı bir buluşmadan dönerken tuzağa düşürürler. Siyah Fiat marka arabasının içinde öldürülen “Doktor” Navarra’dan tam 112 kurşun çıkarılır. Ancak Provenzano saldırılarda parmağı olduğu gerekçesiyle tutuklanır. İşte, bu sayfada da gördüğünüz, adamımızın ilk ve son sabıka fotoğrafları bu dönemde çekilir. Fakat sonrasında delil yetersizliğinden beraat eder Provenzano.
Mafya üç gruba bölünür
Navarra’nın ölümüyle boşalan “Godfather” koltuğuna kim oturacaktır peki? Parmaklar Luciano Leggio’yu işaret eder ama Palermo bunu kabul eder mi? Tabii ki Navarra’nın ölümü diğer mafiosi’leri (mafya komitesi üyeleri) memnun etmez. Çünkü Navarra’nın parasına Leggio konar. Corleonesi’lerin lideri Leggio olur ve Sicilya üç büyük gruba bölünür. Bontate, Badalmenti, Spatola, Inzerillo ve Buscetta aileleri ilk grubu… Leggio ve Corleonesi’ler ikinci grubu… Greco ailesi ise üçüncü grubu oluşturur.
1963’te Leggio’suz toplanan konseyden Navarra’nın payının mafiosi’ler arasında paylaştırılması gerektiğine karar verilir. Ve mutlak süretle Leggio’nun ve iki adamının yani Provenzano ve Riina’nın öldürülmesine… Böylece Navarra’nın intikamı alınacaktır. Ama işler konseyin umduğu gibi gitmez. İlk önce Palermolu mafya babası Don Caculli’nin arabası havaya uçurulur. Ve arkasından, hemen aynı gece Don Bontate ve Don Badalmenti öldürülür. Leggio ve Greco Ailesinin gerçekleştirdiği bu saldırılar sonrası Don Luciano Leggio, Coso Nostra’nın “Godfather”ı olur. Olay sonrası içgüdülerine inanan Provenzano, ortamın kendisi için çok ısındığını, her an tutuklanabileceğini veya tuzağa düşürülüp öldürülebileceğini düşünerek Sicilya’nın küçük köylerinin birinde kaybolur.
‹lk ölüm söylentisi
Bu süre zarfında adamları polisle işbirliği içine girer ve “Traktör” lâkaplı Provenzano’nun öldürüldüğünü ihbar ederler. Tabii ki bu Provenzano’nun ilk ve en meşhur tuzağa düşürme taktiğidir. Bu bilgilere inanan emniyet birimleri, Provenzano’nun öldüğünü açıklar. Ama “traktör” icraatlarına tam gaz devam eder.
Cosa Nostra’yı yedi yıl yöneten Luciano Leggio, devlet adamlarına da saldırılarda bulunmaya başlayınca büyük bir operasyon sonucu 1974’te tutuklanır. Tam 114 ayrı suçtan yargılanır. Artık Corleonesi’lerin başına, gayri resmi de olsa “Toto” ve “Traktör” geçer. Bir ay içerisinde 114 mafya üyesine saldırı düzenlenir. En büyük düşmanları Terranova, La Barberra kardeşler, Maura gazetesinde Greco ailesi için çalışan köstebek muhabirdir. Corleonesi’ler Sicilya’da eşi benzeri görülmemiş bir temizliğe başlamıştır artık.
Böylece yeni bir dönem başlar. Toto, resmi “Godfather” olur. Toto başta olsa da mafyayı iki arkadaş beraber yönetirler. Toto, kendi adamlarına karşı bile çok sert ve acımazdır. Provenzano ise adamlarına ve tüm mafiosi’lere eşit şekilde paylarını verir ve onları gizliden gizliye yönetmeye başlar. 80’lerin ortalarında uyuşturu paralarını koyacak yer bulunamaz. Öte yandan bu parayı ve uyuşturucu ticaretini kontrol etmek de gün geçtikçe zorlaşır. Hükümet ile girilen savaşta Riina ve Provenzano tam 800 adam kaybederler. Bu baskınlar sonucu anlaşılır ki 20 yıllık ölü Provenzano hayattadır…
İkinci ölüm söylentisi
1990’da Riina ve arkasındaki güç olarak bilinen Provenzano’ya karşı yapılan baskınlarda Provenzano’nun öldürülmüş olabileceği açıklanır. “Traktör” ise bu açıklamalar yapılırken İsviçre’de kayak tatilindedir. “Traktör”ün amacı yine aynıdır: Kendini unutturmak. Ama cesedini görmeden kimse inanmak istemez bu iddiaya. Tartışmalar sürerken Bernardo Provenzano, Sicilya’ya döner. Nedeni Toto’nun büyük bir savaşa gireceğini duymuş olmasıdır. Toto, devlete karşı eylem yapmak ister. Traktör yine karşıdır bu fikre… Fakat aynı yıl iki başsavcı, Giovanni Falcone ve Paolo Borsellino arabalarına konulan bombaların patlaması sonucu öldürülür…
Bu olay tüm İtalya’yı ayağa kaldırır. Polis baskın üstüne baskın yapar ve 93’te Toto Riina yakalanır. Yakanmasının ardından anlaşılır ki Cosa Nostra çift başlıdır. Mali konuları ve iş ilişkileri yöneten tek bir isim vardır: Bernardo “Traktör” Provenzano… Ve hâlâ yaşıyordur.
Üçüncü ölüm söylentisi
Provenzano bu olaylardan sonra yeraltı dünyasını farklı taktikleriyle yönetmeye ve yeniden inşa etmeye başlar. Polis işi gücü bırakıp birkaç yıl sadece Traktör’ü arar ama sonuç fiyaskodur. Değil sesini duymak veya canlı görmek, yaşadığı bile muammadır. Sicilya mafyasının görünmez adamı, iki kez öldüğü sanılan Don Provenzano tam bir dehşet havası yaratmaya başlar. Bu dehşet dalgasının geçmesi için polis, Provenzano’nun “hayalet olduğuna” karar verir. Provenzano’nun çoktan öldüğünü ve bunun mafya içerisinde uydurulmuş bir korunma yöntemi olduğunu düşünerek Provenzano’yu ölüler listesine dahil eder.
1998’de Cosa Nostra’ya karşı yapılan baskınların en şiddetlisi gerçekleşir. Sicilya’daki toplantıya baskın yapılacağı duyumunu alan ve yarım saat önce ayrılan “Traktör” yeniden sır olmuştur. Mektuplar ve gizli bel
geler ele geçirilir. Anlaşılır ki “Traktör” yine karşılarında… Mayfa üyelerine Provanzano tarafından verilen notlar kriptikal şifreler içermektedir ve çözülemez. En ilginciyse Bernordo’nun yazdığı sanılan mektuplardaki “lütfen” veya “rica ederim” şeklindeki üslubudur. İşin, içinden çıkılmaz bir hal alması, polisi çıldırma noktasına getirir.
Dördüncü ölüm söylentisi
Tutuklanan bazı mafiosi’ler ise Provenzano diye biri olmadığını, çoktan öldüğünü fakat hâlâ korkusunun sürdüğünü açıklar. Polisin kafası karışıktır bir kere… Bu adam daha kaç kez ölecektir? Toplanan bilgiler ışığında hazırlanan raporda Godfather’ın Bernardo “Traktör” Provenzano olduğu ve hâlâ başında bulunduğu Cosa Nostra’nın tüm dünyadaki yıllık gelirinin 157 milyar 500 milyon dolar olduğu açıklanır. “Tavuk beynine sahip” denilen çocuğun kontrolündedir bütün bu para.
2001 yılında güney ve orta Sicilya’da binlerce polis ve askerin katıldığı baskınlarda 360 kilometrekarelik alan en küçük noktasına kadar taranır. Sonuç: “No Tractore”… 2002 yılında ise bazı mafiosi’lerin sorgusunda Provenzano’nun izine rastlanır. Traktör’ün yaşadığı ama kanserle boğuştuğu ve ölüm döşeğinde olduğu anlaşılır. 200’ün üzerinde polis, doktor ve hemşire kılığına girerek Bernardo’yu tüm hastanelerde arar. Ama yanlış yerde… Bernardo tedavi için Sicilya’yı değil Marsilya’yı seçmiştir. Gaspare Troia takma adıyla prostat ameliyatı geçiren Provenzano hâlâ yaşamaktadır. Gerçek Gaspare Troia’ya ulaşan polisler, Corleone’li fırıncının herhangi bir sağlık sorunu olmadığını ve değil Fransa’ya geçmek, hayatı boyunca Sicilya’dan bile çıkmadığını anlarlar. İtalyan polisi olayın iç yüzünü ancak bir yıl sonra ortaya çıkarabilir. Fırıncının oğlu Salvatore Troia, Prevanzano’nun sağ kolu ve yakın korumasıdır.
Beşinci ölüm söylentisi
2004 yılı sonunda Salvatore Troia yakalanır. Sorgusunda Bernardo Provenzano adının sadece rivayet olduğunu belirtir. Böyle birini geçmişte görmüş olabileceğini ve patronunun Graco olduğunu söyler. Bu klasik Provenzano taktiğidir aslında… Fakat sorgu derinleştikçe, Salvatore’nin verdiği ifadeler ışığında onlarca mafya üyesi ele geçirilir. Ve gerçek ortaya çıkar. Provenzano hayattadır ve 2005 Ocak ayında Palermo’daki Cosa Nostra kurultayını yönetecektir… İtalya Polisi var gücüyle bu tarihe hazırlanır. 26 Ocak 2005’te yapılan baskına bin polis katılır. Provenzano’nun tam 50 adamı tutuklanır. İçlerinde “Gangster No:2” olarak tüm dünyada aranan Leonardo Greco’da vardır. Tüm defterler ele geçer, Provenzano’nun yaşadığı ve Cosa Nostra’dan aylık 25 bin euro maaş aldığı ortaya çıkar. İkinci adam Greco ise aylık 5 bin euro maaş almaktadır. Öte yandan Provenzano’nun ailesine yılbaşı gecesi giden hediye tutarı 200 bin euro olarak yazılmıştır. Baskında tek bulunamayan tabii ki “Hayalet Adam”, “Traktör” Don Corleone Provenzano’dur.
42 yıldır bulunamayan Provenzano hakkında Sicilya’da söylenenlerin ne kadarının doğru ne kadarının yanlış olduğu bilinmiyor. Polisin bildikleri hâlâ çok kısıtlı. İlk sabıka fotoğrafının çekildiği 1958’deki görüntüsünü bilgisayar yardımıyla yaşlandırıp 72 yaşındaki adamın şimdilerde neye benzediğini anlamaya çalışmak geliyor ellerinden. Ailesi onu en son 15 yıl önce görmüş! Ailesinden mafya üyesi olan yok. Büyük oğlu Angelo’nun kuru temizleme dükkânı var. Küçük oğlu Paolo ise üniversitede öğretim görevlisi. Resmi rakamlara göre Traktör’ün “kendi elleriyle işlediği” 40 cinayeti var. Eski patron Leggio’nun sözleriyle, “Bernardo ne kadar öldürürse öldürsün onun için yetersiz!..” Eski savcı Piero Grasso, Don Provenzano’nun büyük ihtimal yaşadığını ama onu yakalamanın imkânsız olduğunu söylüyor. Ve devam ediyor, “Sicilya’da onu tanımayan yok. Ama hiçbir Sicilyalı Traktör’ün yerini söylemez, söyleyemez. Her evde bir tas çorba ve sıcak bir yatak bulabilir. İstediği her saat istediği kapıyı çalar. Onu konuk etmek büyük bir saygı göstergesidir.”