TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN MİSLİYLE DEĞİŞTİRME KARARLARI NASIL İCRAYA KONULUR?
Kimi ayıplı menkul eşyanın, beyaz eşyanın yani, televizyon, buzdolabı, elektrik süpürgesi, çamaşır makinesi, mobilya vs. ile ayıplı aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi kararının icraya konması mümkündür.
Araba sahibi ayıplı aracının iadesi ile yenisiyle değişimini dava edip kazandığı halde otomotiv şirketleri bu mahkeme kararına uymadıkları görülmektedir. Ya da bir menkul eşyanın örneğin televizyonun misli ile değiştirilmesine dair Tüketici Hakem Heyeti kararı satıcı tarafından uygulanmamaktadır. Bu durumda araç sahibi veya eşya sahibinin mahkeme kararını icraya koyma ve ilam hükmündeki Tüketici Hakem Heyeti kararını icraya koyabilme imkanı da bulunabilmektedir.
Mahkeme kararına rağmen otomotiv şirketleri, ya da “Tüketici Hakem Kararları”na rağmen satıcı firmalar aynı marka model arabanın ellerinde olmadığını ileri sürerek İİK 24.maddesine göre işlem yapılmasını talep etmektedirler bu talep alacaklı tarafından da ileri sürülebilmektedir.
Bu durumda aracın veya menkul eşyanın değeri icra dairesinde belirlenecektir. Mahkeme ve Tüketici Hakem Heyeti kararına göre aynı anda alacaklı aracı veya menkul eşyayı teslim edecek borçlu da parayı ödeyecektir. Biri diğerinden önce ya da sonra olmaz. Aslında icra dairesi aynı marka ve model aracı bayide tespit ederse, menkul eşyayı da satıcının işyerinde bulursa, teslim alıp alacaklıya teslimini gerçekleştirmelidir aksi halde ellerinde araba veya satılan menkul eşya olduğu halde vermek istemeyen kötü niyetli otomotiv firmaları korunmuş olacaktır. Hukuki sürecin buna göre yürütülmesi halinde herkes hakkını rahatlıkla alabilecektir.
12. Hukuk Dairesi 2009/18523 E., 2009/26590 K.
• TAŞINIR TESLİMİ
“İçtihat Metni”
Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
Giresun 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.10.2007 tarih ve 2006/226 esas, 2007/465 karar sayılı ilamı ile 60 KC 560 plakalı Volkswagen Caddy kombi 1.9 TDİ 105 HP marka 2004 model ayıplı otomobilin bedelsiz olarak ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiştir.
İİK.nun 24.maddesi taşınır teslimine ilişkin olup, 24/4.madde hükmü taşınırın borçlu yedinde olmaması halini düzenlemektedir. Buna göre taşınır borçlu yedinde bulunmazsa ve taşınır malın değeri ilamda yazılı değilse veya çekişmeli ise icra müdürü tarafından haczin yapıldığı tarihteki rayice göre takdir olunur. İİK.nun 24/5. madde hükmü ise hükmolunan taşınırın değeri, borsa veya ticaret odalarından, olmayan yerlerde icra müdürü tarafından seçilecek bilirkişiden sorulup alınacak cevaba göre tayin edilir.
Somut olayda takibe konu ilamın hüküm bölümünde “ayıplı otonun ayıpsız misli ile değiştirilmesi, aynen ifa mümkün değil ise, İİK.nun 24.maddesine göre işlem yapılması öngörülmüştür.
Borçlu vekili 15.12.2008 tarihli dilekçe ile ilama konu aracın ellerinde bulunmadığını ve İİK. nun 24.maddesinin uygulanarak aracın değerinin tespitini istediğine göre, icra müdürünce aynen ifa mümkün olmadığından anılan madde hükmü uyarınca aracın değerinin belirlenmesi gerekirken talebin reddi doğru değildir.
O halde mahkemece şikayetin kabulü ile icra müdürlüğünce İİK.nun 24.maddesi doğrultusunda işlem yapılmasına karar verilmesi yerine yazılı gerekçe ile istemin reddi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 29.12.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.