Yediemin Ne Demektir:
Yediemin kelimesinin kökeni Osmanlıca ‘Yed’ten gelmektedir.. Yed Osmanlıcada el, mülk, kudret gibi manalara gelmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde, yed-i emin, yedinden emin olunan yani güvenli el, emin el, adaletli el (türetmek mümkün)anlamlarında kullanılır.
Yediemin kelimesi hukukumuzda da kimi değişik yerlerde kullanılır.
İcra İflas Kanununda yediemin ise, haciz edilen bir malın satışı gerçekleştirilinceye veya taşınır (menkul) bir malın tahliyesi durumunda malın sahibi bulunana kadar veya sahibi teslim alana kadar muhafaza edilmek üzere teslim edildiği kişiye denir.
İİK dılında Orman Kanunu ve Borçlar Kanunun’da da yedieminlik geçmektedir. İcra İflas Kanunun’da, tedbir ve iflas durumlarında da birden fazla kişi arasında hukuki durumu çekişmede olan mal üzerindeki mevcut durum neticelenene kadar güvenli bir yere emanet edilme ihtiyacı durumunda yediemine mallar bırakılabilmektedir.
Yedieminlik görevin kötüye kullanmak (suistimal) Suç mudur?
Evet suçtur. İlgili mevzuata göre, yedieminliği suistimalde üç aydan iki yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar da para cezası söz konusudur.
5237 sayılı TCK. 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe girmiş olan md.289’da düzenlenen yedieminlik görevini suistimal suçu hakkında bir kanundur.
5237 sayılı TCK md. 289’a göre
” (1) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle el konulmuş olan mal üzerinde teslim amacı dışında tasarrufta bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis ve üç bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Kişinin bu malın sahibi olması hâlinde, verilecek ceza yarı oranında indirilir.
(2) Birinci fıkrada tanımlanan suçun konusunu oluşturan eşyayı kovuşturma başlamadan önce geri veren veya bunun mümkün olmaması hâlinde bedelini ödeyen kişi hakkında verilecek cezaların beste dördü indirilir.
(3) Muhafaza edilmek üzere kendisine teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle el konulmuş malın dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması nedeniyle kaybolmasına veya bozulmasına neden olan kişi, adli para cezası ile cezalandırılır.
(4) Bir suça ilişkin soruşturma ve kovuşturma kapsamında el konulan eşyayı amacı dışında kullanan kimse, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır”.şeklindedir.
Söz konusu suç mahsus bir suçtur. Yani bu suçu ancak yediemin olan kişi işleyebilir.
Bu durumda bu suçun işlenebilmesi için ortada resmen yediemin olan bir kişi bulunmalıdır. Bu kişinin resmen yediemin olması içinde kendisine bu konuda yetkili olan makamlarca usulüne uygun şekilde resmen bir mal teslim edilmiş olması gerekir.