Türkiye’de adalet var mı? Hukuk işliyor mu? Ya da hakimler, kendileri için tanımlanan sıfatlara uygun hareket ediyorlar mı? Bu konuyu bir mahkeme dosyası içerisinden alıntılarla yorumsuz aktarmak istiyorum.
01.08.2021 tarihinde dava açılır. İlk duruşma 29.03.2022 tarihine verilir. Yani tam “8” ay sonra duruşma günü verilmesine rağmen, hakim olmadığı için duruşma yapılmayacağı ve tarafların mazeret dilekçesi vermesi istenir. Duruşma tutanağı şöyledir:
“Belirli gün ve saatte celse açıldı. Gelen olmadı. Açık yargılamaya devam olundu. Davacı vekili ile davalı ….. vekilinin mazeret dilekçesi sunduğu görüldü. Okundu, dosyasına konuldu. Dosya incelendi. G.D: 1-Davacı vekili ile davalı ….. vekilinin mazeretlerinin kabulüne, duruşma günü bildirir son zabıt ekli davetiye TEBLİĞİNE, gider avansı bulunmadığı takdirde kalemden veya uyaptan öğrenmesine, Bu nedenle duruşmanın 20/09/2022 günü saat 10:50 bırakılmasına karar verildi. 29/03/2022...”
Duruşma 20/09/2022 tarihine ertelenmiştir. Duruşma yapılmaz, hakim değişmiştir. Tutanak şöyledir:
“Belirli gün ve saatte celse açıldı. Gelen olmadı. Açık duruşmaya devam olundu. Hakim değişikliği nedeniyle eski zabıtlar okundu. Davacı vekili ile davalı ……. vekilinin mazeret dilekçesi vermiş olduğu görüldü. Okundu, dosyasına konuldu. Dosya incelendi. G.D: 1-Davacı vekili ile davalı …….. vekilinin mazeretinin kabulüne, duruşma gününü uyaptan öğrenmesine, Bu nedenle duruşmanın 26/01/2023 günü saat 11:05 bırakılmasına karar verildi. 20/09/2022…”
2021 yılında açılan dava 26/01/2023 tarihine ertelenmiştir. Tutanak şöyledir:
“Gelen olmadı. Açık duruşmaya devam olundu. Hakim değişikliği nedeniyle eski zabıtlar okundu. Davacılar vekili ve Davalı …. vekilinin Mazeret Dilekçesi vermiş olduğu görüldü. Dosya incelendi. G.D: 1-Davacılar vekili ve Davalı … vekilinin mazeretlerinin kabulüne, duruşma gününü uyaptan öğrenmelerine, Bu nedenle duruşmanın 23/05/2023 günü saat: 10:30’e bırakılmasına karar verildi. 26/01/2023” Hakim yoktur, başka bir hakim baktığı için dava görülmemiştir. Duruşma 23/05/2023 tarihine ertelenmiştir.
23/05/2023 tarihinde duruşma yapılır, tutanak uzundur, ancak son kısmı şöyledir:
“Mahallinde 12/10/2023 günü saat 14.00’da KEŞİF YAPILMASINA, refakate bir gayrimenkul değerleme uzmanı inşaat mühendisi, mimar, borçlar hukuk alanında uzman hukukçu, fen bilirkişisi seçilmesine, her bir bilirkişi için 1.500,00-‘er TL’den 6.000,00-TL ücret takdirine, bilirkişi ücreti ve 1.000,00-TL araç ücretinin davacı tarafça yatırılan gider avansından karşılanmasına, bilirkişilerin celse arası resen seçilmesine ve refakate alınmasına, raporlar geldiğinde duruşma günü beklenmeksizin raporların gider avansından karşılanarak taraflara tebliğ olunmasına, Keşif yapılacağı adres itibariyle Keçiören ilçe emniyet müdürlüğüne müzekkere yazılarak keşif gün ve saatinde belirtilen adresin keşfe hazır edilmesi hususunda taşınmazı zilyetliğinde bulunanlara bildirilmesinin bu hususta düzenlenecek tutanağın keşif gün ve saatinden önce dosyamıza ibraz edilmesine, gerekirse keşif günü çilingir temin edilerek dairenin açılarak keşif yapılacağı hususunun da ilgililere ihtaren bildirilmesinin istenilmesine, Keşif Harcı 1.274,90-TL’nın Mahkemeler veznesine 2 hafta kesin süre içerisinde yatırılmasına, Keşif harcı, eksik ise Bilirkişi ücretine ilişkin delil avansının davacı tarafça HMK 324 maddesi gereğince iki haftalık KESİN süre içinde yatırılmasına, bilirkişi ücreti ve keşif harcı yatırılmadığı takdirde keşif ve bilirkişi delillerinden vazgeçmiş sayılarak mevcut delil durumuna göre karar verileceğinin davacı vekiline İHTARINA, Bu nedenle duruşmanın 14/12/2023 günü saat 09:30 bırakılmasına karar verildi. 23/05/2023,,” Keşif kararı verilmiş ve duruşma 14/12/2023 tarihine ertelenmiştir.
14/12/2023 tarihli duruşmada kimi kurumlarda bilgi istenir ve tutanağın son cümlesi şöyledir: “…Bu nedenle duruşmanın 26/03/2024 günü saat 10:13 bırakılmasına karar verildi. 14/12/2023…”
Bu arada bilirkişi raporu gelir “5” sayfadır. Ancak, en önemli madde şöyledir: “…Dava konusu 13 Nolu mesken niteliğindeki bağımsız bölümün 12.10.2023 Keşif Tarihi itibari ile değerinin 2.100.000 TL, 01.08.2021 Dava Tarihi itibari ile değerinin 300.000 TL olabileceği,…” yazılmıştır.
Buna itiraz edilir. İtirazda şu cümleler yazılıdır: “..Rapordaki önemli hata taşınmazın dava tarihi ile keşif tarihi arasındaki olağanüstü farktır. Dava tarihinde 300.000,00 TL. yazılmış, keşif tarihi itibarı ile de 2.100.000,00 TL. yazılmıştır. Bu kadar, yani yüzde 700 farkın iki sene içinde olması mümkün değildir. Bugün taşınmaz 3.500.000,00 TL. civarındadır...” Bu beyanlar ile ek rapor istenir.
Peki 26/03/2024 tarihli duruşmada ne olur? Tutanak şöyledir:
“1-Davacı vekilinin adli yardım talebinin reddine, 2-1.000 TL gider avansı eksikliğinin tamamlanması hususunda davacı vekiline HMK’nın 120/2 maddesi gereğince iki haftalık kesin süre verilmesine, aksi halde davanın HMK’nın 114/1-g ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verileceğinin ihtarına (ihtar yapıldı), 3-2 nolu ara karar yerine getirildiğinde bilirkişi raporunun taraflara tebliğine, 4-Davacı tarafa, bilirkişi raporu ile tespit edilen dava konusu taşınmazın değeri olan 300.000,00 TL üzerinden noksan harcı ikmal etmek üzere Harçlar Yasasının 16, 30 ve 32. Maddeleri uyarınca iki haftalık kesin süre verilmesine, verilen kesin süre içerisinde harcın ikmal edilmesi halinde dosyanın işlemden kaldırılacağı hususunun duruşmada hazır bulunan davacı vekiline tefhim ve ihtarına (ihtar yapıldı), 5-Ek rapor hususunun gelecek celse değerlendirilmesine, 6-Davalı tanıklarına tebligat hususunun gelecek celse değerlendirilmesine, Bu nedenle duruşmanın 11/07/2024 günü saat 11:00 bırakılmasına karar verildi. 26/03/2024“
İşte mahkeme, işte hakim, bir kişinin alması gereken dairenin bugünkü karşılığı 3.500.000,00 TL. Dairenin haksız satışı nedeniyle hakim “300.000 TL” üzerinden karar vermek için harcın ikmalini istiyor. Bu para, hemen de alınmayacak, rapora itiraz ciddiye alınmamış, dosya yıllardır kötü işleyiş ile uzamış, çok uzun duruşma aralıkları verilmiş, birçoğunda hakim bulunmamış, olayımızda belki ek rapor alınacak, belki alınmayacak, ama 300.000 TL harç yatırılması kesin olduğu için değişmeyecek. Yani bir daire parası yerine, belki dava bir yıl veya daha da uzun sürecek, 300.000 TL alınacak ve bu da bir dairenin belki de iyi bir dış kapısının parası olacak. Burada adalet, empati, ciddiyet, sorumluluk, vicdan veya erdem görebiliyor musunuz? Son bir cümle keşif masrafları şimdi yukarıdaki rakamların tam iki katı ve neredeyse tüm işleyiş böyle, artık hakkın teslimi ve adil karar elde etmek istisnai. Bu örnekten çok daha vahim olanları elbette çok.